ΜΕΛΠΩ ΑΞΙΩΤΗ ( 1905- 1973): ΜΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ...

    

    

   

            Με αφορμή το απόσπασμα << Από δόξα και θάνατο >> της Μέλπως  Αξιώτη, το οποίο ανήκει στο μυθιστόρημά της Εικοστός αιώνας (1946) και υπάρχει στο βιβλίο Νεοελληνικών Κειμένων της Β΄ Γυμνασίου ,θα θελα να γράψω δυο σκέψεις για αυτή τη σπουδαία συγγραφέα και αγωνίστρια της Αντίστασης και της Ζωής. Πνεύμα ατίθασο και σπινθηροβόλο ενώ η πλούσια οικογενειακή της καταγωγή θα της εξασφάλιζε άνετη και ασφαλή ζωή , προτίμησε να ζήσει όπως εκείνη ήθελε .  Εντάχθηκε σε ένα χώρο εχθρικό της τάξης της ,την Αριστερά ,και τον υπερασπίστηκε με πάθος. Τόσο με τα έργα της ,όσο και με τις επιλογές της. Μπήκε στην Αντίσταση στη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής διακινδυνεύοντας τη ζωή της με χιλιάδες άλλους απλούς Έλληνες που πεινούσαν ,υπέφεραν μα δεν λύγισαν. Στην περίοδο του Εμφυλίου πάλι για τις ιδέες της αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα. Επέστρεψε το 1964. Πολυγραφότατη, με πένα πρωτοπόρα ,σπάει παραδοσιακές φόρμες γραφής και έκφρασης . Όπως στη ζωή της έτσι και στην Τέχνη της ανέτρεψε τα δεδομένα αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Ο Γρηγόρης Ξενόπουλος ,για τις Δύσκολες Νύχτες, το έργο με το οποίο η Μέλπω Αξιώτη πρωτοεμφανίστηκε το 1938, έγραψε ότι για τα επόμενα πεντακόσια χρόνια θα αποτελεί αξεπέραστο πρότυπο της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.

        Στο τέλος της ζωής της πέθανε πάμφτωχη. Δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ να εξαργυρώσει αγώνες και θυσίες ,να επικαλεστεί και να πιαστεί από το πλούσιο παρελθόν της το οποίο είχε προ πολλού εγκαταλείψει. Και ο καλός θεός που στέκεται πάντα δίπλα σε ανθρώπους αγνούς ,ανιδιοτελείς και γενναίους όπως η Μέλπω Αξιώτη  της  έδωσε στα τελευταία της χρόνια τον τρόπο να ξεχάσει ό,τι την πλήγωνε βαθιά. Την Ελλάδα της Δικτατορίας και της σήψης. Έπαθε δηλαδή μια μορφή άνοιας. Οι γιατροί την είπαν προϊούσα αμνησία. Εγώ τη λέω απλώς ένα δώρο στη γυναίκα που αγωνίστηκε μια ζωή να ζει με συνέπεια και πίστη στις ανθρωπιστικές της ιδέες . Ένα τρόπο να δραπετεύσει από όσα στην Ελλάδα της ήταν αβάστακτα πια.

              Σε όλες τις γυναίκες της Αντίστασης, ανώνυμες κα επώνυμες ,διανοούμενες και γυναίκες του μόχθου, τις οποίες άξια εκπροσωπεί η Μέλπω Αξιώτη, αφιερώνω με σεβασμό και αγάπη το ποίημά μου αυτό.

  

Γυναίκες της αντίστασης………

Βιαστικά βήματα μες στα στενά σοκάκια όταν τελειώνει η κυκλοφορία..

Λεπτοκαμωμένα, μικρά πατήματα, στου ξυραφιού την κόψη……..

Μάτια φλογισμένα ,στα δίχτυα του θανάτου  ή πίσω από τα κάγκελα…

Άλικο αίμα στα σκοπευτήρια των μαύρων επετείων και των αναμνήσεων..

Παιδιά της κούνιας ορφανά, παρατημένα μόνα, για ένα όνειρο….

Όνειρα, γάμοι, έρωτες ,φιλίες, λουλούδια πατημένα κάτω……

Εσείς , γυναίκες της αντίστασης, με επισημότητα καταδεχτείτε ….

των σύγχρονων Ελλήνων την υποταγή, ως  τελευταίο βόλι στην πληγή σας..

Υπάρχουν και χειρότερα θα πείτε… Να ζεις απλώς ,χωρίς να ζεις,…

                                                                                          

                                                                                ΜΑΡΙΑ ΦΟΥΚΑ