Ο άνθρωπος είναι οι μνήμες του . Όσα αγαπά να θυμάται και κυρίως όσα θέλει να
ξεχάσει. Η Άλκη Ζέη το γνωρίζει πολύ καλά αυτό και με περισσή τρυφερότητα
περιβάλλει τις αναμνήσεις της και τις μοιράζεται μαζί μας με μολύβι φάμπερ
νούμερο δυο. Με την κοριτσίστικη δηλαδή ματιά
των ενενήντα της χρόνων που σε εκπλήσσει για αυτό ακριβώς .Πόσο κοριτσίστικη
είναι .Έτοιμη για σκανταλιές και ανατροπές του κόσμου των μεγάλων. Ίσως ένα
πράγμα τη συγκρατεί. Το ότι έχει φύγει η αγαπημένη της φίλη Ζωρζ Σαρή..Αλλιώς….
Με αφορμή λοιπόν αυτό το βιβλίο
θυμήθηκα κι εγώ τους δικούς μου θησαυρούς. Εισβάλλουν με δύναμη βροχής σε
ηλιόλουστο τοπίο. Χωρίς καμιά χρονολογική σειρά μια και είναι γνωστό πως οι
αναμνήσεις δεν τα πάνε καθόλου καλά με τους κανόνες , τις κατηγορίες και τις
στατιστικές .Να το λοιπόν το Χελιδόνι Πύργου Ηλείας όπου οι γονείς μου υπηρετούσαν
δάσκαλοι. Η μαμά μου μπροστά στον καθρέφτη ετοιμάζεται για το ταξίδι που
περιμέναμε με αγωνία μέρες .Έφτιαχνε με
αριστοτεχνικές κινήσεις τον πιο αρχοντικό κότσο με τα σγουρά της ξανθά μαλλιά.
Εγώ και η αδελφή μου η Πόπη, τρίτη και τετάρτη δημοτικού αντίστοιχα, την
παρακολουθούσαμε με ενθουσιασμό έτοιμες και οι ίδιες για το ταξίδι στην Πάτρα
και μάλιστα την εποχή του καρναβαλιού..Θα βλέπαμε τη γιαγιά μου, τα ξαδέλφια
μου και τόσα άλλα υπέροχα πράγματα που κάνουν οι άνθρωποι στις πόλεις..Η
μικρότερη αδελφή μου η Φωτούλα, δυο χρόνια πιο μικρή από μένα, θα έμενε πίσω με
τον μπαμπά μου και τον αδελφό μου ακόμα πιο μικρό. Ο Γιάννης δεν είχε γεννηθεί
ακόμα.. Θέλω κι εγώ να ΄ρθω μαζί σας .Το παράπονό της βουνό. Τα μάτια της υγρά
έτοιμα να ξεσπάσουν σε γοερό κλάμα. Το στόμα της έτρεμε .Όταν πια κατάλαβε πως
δεν υπήρχε περίπτωση να αλλάξει το πρόγραμμα για το πολυπόθητο ταξίδι, στύλωσε
αποφασιστικά τα πόδια της και με φωνή απειλητική κραύγασε. <<Κι εγώ θα
πάω στην αγραπιδιά της Γεωργίας>>. Γεωργία ήταν η κολλητή της και
αγραπιδιά ένα χωράφι που είχε η εν λόγω φίλη
και η αδελφή μου το θεωρούσε μάλλον κάτι πολύ σημαντικό για να το
ξεστομίσει εκείνη τη στιγμή της ξεκάθαρης προδοσίας μας και της φυγής μας. .
Αφού ξεστόμισε την απειλή που εξίσωνε την Πάτρα με την αγραπιδιά, έφυγε
τρέχοντας και έτσι καταφέραμε να φύγουμε χωρίς άλλους μελοδραματισμούς. Η
αγραπιδιά ως απειλή όμως έμεινε. Έγινε οικογενειακό ανέκδοτο που συνόδευε όλα
τα μελλοντικά μας ταξίδια . Η Φωτούλα βέβαια έβγαλε το άχτι της στα
ταξίδια. Η χάρη της έφτασε μέχρι την
Αμερική, την Αργεντινή, τον Καναδά και την Ευρώπη όλη. Ενώ εμείς συνήθως
πηγαίναμε στην …..αγραπιδιά της Γεωργίας…..
Ένα μετά το άλλο ξαναζωντανεύουν
στη μνήμη μου τα χρόνια. Τότε ας πούμε που με την μαμά μπροστά αρχηγό, φορώντας
το άσπρο της καπέλο και τον μπαμπά να κρατά ιπποτικά αγκαλιά τον μικρό μου
αδελφό, κατεβαίναμε τη Βορείου Ηπείρου πέντε παιδιά και τα ξαδέλφια μου άλλα
τρία με τη θεία μου την Καίτη ,που να ΄ναι ελαφρύ το χώμα της,για να πάρουμε
το λεωφορείο της γραμμής από την ακτή
Δυμαίων με προορισμό τη θάλασσα. Ζωσμένοι τσάντες με παιχνίδια ,μπανιερά ,
σωσίβια, κουβαδάκια και μπρατσάκια καθώς και τα απαραίτητα τάπερ με γεμιστά και κάθε λογής λιχουδιές που θα
έπρεπε να καταναλωθούν αυστηρά μετά το μπάνιο και που η αεικίνητη μάνα μας τα
είχε φτιάξει πρωί πρωί έτσι ώστε στις δέκα να είναι όλα έτοιμα για αναχώρηση. Η
θαλασσινή Οδύσσεια μας δεν σταματούσε στον ποδαρόδρομο με τις παντοφλίτσες
έτοιμες να βγουν κάθε στιγμή. Συνεχιζόταν στη στάση του λεωφορείου που ήταν
σχεδόν πάντα γεμάτη και έπρεπε με ακροβατικά να στριμωχτούμε όλοι, χωρίς να
χάσουμε τις παντόφλες μας με τη μαργαρίτα στο δάκτυλο ή να ξεμείνει απέξω
κανένα παιδί – αυτός είναι και τώρα που μεγάλωσα ένας από τους εφιάλτες μου-
προκειμένου να φτάσουμε στην πολυπόθητη θάλασσα! Και παρά την προσπάθειά μας να
κρατηθούμε σφιχτά, η αδελφή μου η Πόπη κάποτε κατέβηκε αφηρημένη σε άλλη στάση
και αναστάτωσε ένα ολόκληρο αστυνομικό
τμήμα από τα κλάματά της μέχρι να την ανακαλύψουμε. Από τότε ποτέ δεν έχω φάει
γεμιστά , δεν έχω περπατήσει στη θάλασσα , δεν έχω μπει σε λεωφορείο, χωρίς να
θυμηθώ την εντυπωσιακή μας κάθοδο προς τη θάλασσα…
Μνήμες… Την αδελφή μου την Πόπη
ξαπλωμένη μπρούμυτα στο κρεβάτι της να διαβάζει την Ιλιάδα και την Οδύσσεια σε
ποιητικό κείμενο και εγώ να την παρακαλάω να παίξουμε με τις κούκλες μας και
αυτή να μου δηλώνει με στόμφο μοναδικό πως έχει όρεξη μόνο για πόλεμο και για
σκοτωμούς… Κι όμως εγώ από τότε λάτρεψα αυτά τα κείμενα.. Και αργότερα να
καταβροχθίζει με ζήλο όλη τη δανειστική βιβλιοθήκη της Πάτρας- ελληνική και
ξένη λογοτεχνία- και να μου διαβάζει τα κομμάτια που της άρεσαν… .Ακόμα έχω στα
αυτιά μου τον ήχο από το μαντολίνο του πατέρα μου και τη φωνή της μητέρας μου…..
στη βρύση τη βουνίσια …όλα μας τα καράβια πίσω γυρίσανε… στον τόπο που επέσατε
αδέλφια… εξεκίνησα να πάω στο μικρό μου το χωριό…. Τις απαγγελίες μας που
μαγνητοφωνούσε ακούραστα ο πατέρας μου ..Αστράφτουν και τα δώδεκα νησιά μας σαν
πετράδια..η Πόπη, …Λυπούμαι φίλες μου πολύ που κλείνει το σχολείο..η Φωτούλα
…Πως γιγαντώνεται η ψυχή σε τούτα τα πελάγη ..Ο Φώτης…Μέριασε βράχε να διαβώ
..εγώ, με ύφος Κατίνας Παξινού… Η κυρά η αλεπού που ΄χει τόση την ουρά …ο
Γιάννης..
Μνήμες… Χελιδόνι, Μαγούλιανα, Βυτίνα,
Πάτρα και πάλι Χελιδόνι, Δημητσάνα , Λαγκάδια, Καμπέας ,Λιβάδι, Αγία- Ελεούσα,
Λιμποβίσι, Μαίναλο, Μαδάρα ,Αη Γιώργης, Λάστα, Αλωνίσταινα, Δάρα, Βλαχέρνα, τόποι προστατευμένοι από το χρόνο και
τη φθορά μέσα μου …Μνήμες… Και ποτέ δεν τελειώνουν…Κουράστηκα…
Υ.Γ: Σήμερα πατέρα με
ρώτησες αν θυμάμαι τις γυμναστικές επιδείξεις που έκανες στο σχολείο σου στην
Ηράκλεια Σερρών… Σου είπα..Δεν είχα γεννηθεί τότε..Δεν είχες παντρευτεί ακόμα
τη μαμά..Εκεί τη γνώρισες..Με κοίταξες με απορία… Δεν είχα γεννηθεί τότε
..Θυμάμαι όμως στο Χελιδόνι τις υπέροχες γιορτές που οργάνωνες στο σχολείο, τα
τραγούδια σου, τις χορωδίες σου, τα θεατρικά σου, τη σκηνή και την αυλαία που
έφτιαχνες με τα χέρια σου κάθε χρόνο για να παρακολουθήσει όλο το χωριό, τις
εξαντλητικές πρόβες πριν τις παραστάσεις σου, τη μαμά να ράβει με άλλες
γυναίκες τα ρούχα των μικρών ηθοποιών, τις εκδρομές και τις εξορμήσεις μας στη
φύση, το σχολείο που ασβέστωνες μόνος σου, τα
ξύλινα θρανία που έβαφες με πράσινη μπογιά, τον κήπο του σχολείου που
φύτευες και σκάλιζες με τα χέρια σου, τους μαθητές σου που υπεραγαπούσες και σε
λάτρευαν παρόλη την αυστηρότητά σου…Μην ανησυχείς ..Δεν ήμουν στην Ηράκλεια
αλλά θυμάμαι τα πάντα… Θα θυμάμαι τώρα διπλά για Σένα….
ΜΑΡΙΑ ΦΟΥΚΑ
